KERKSCHIP ST JOZEF

De binnenvaart in België kent nog een duizendtal schepen. Dit wil ook zeggen dat daar nog duizend families aan verbonden zijn. Niet alleen varen man en vrouw (nu nog de meesten), hun familie is bij alles en nog wat betrokken. De varende gemeenschap is in de binnenvaart een enorme hechte gemeenschap. Om maar een voorbeeld te geven: vaak zitten zij als jongere gedurende jaren in hetzelfde internaat, zij kennen alle kwaaltjes en ook vaak gans de familie. Mag er iemand aan boord tijdens het weekend dan zijn grootouders, tantes en nonkels enz… vaak een tussenschakel tussen internaat en schip. Is er een huwelijksfeest dan maakt ook ieder genodigde tijd vrij om de ganse dag mee te maken: van de huwelijksmis tot de late uren van het avondfeest. Is er een uitvaartmis, dan probeert iedereen die maar kan weer een dag vrij te maken, om gans die dag bij de familie te zijn. In al die jaren moet ik nog mee maken dat er voor een huwelijksmis of een uitvaartliturgie niet 150 mensen aanwezig zijn. Zij horen bij vreugde en rouw in de binnenvaart. Het kerkschip (bijna 100m lang en 14,30 m. breed) is vaak te klein om zulke gebeurtenissen op te vangen. Zij doen dan ook nog vaak beroep op een van de kerken in Antwerpen of Merksem, waar velen hun waladres hebben. Wie is die binnenvaartondernemer? Heel vaak is hun bedrijf nog een familiebedrijf (80%) waar man en vrouw op wonen en werken. Zij moeten geweldig op elkaar afgestemd zijn om samen het gezin, het varen, het laden en lossen, lief en leed, te delen. Voor het uitvaren moet er voldoende eten en drinken aan boord zijn, de bevrachtingspapieren in orde laten maken, alle andere zaken soms voor weken ver in orde brengen, want hoelang zullen zij van hun waladres weg zijn? De varende gemeenschap is vertrouwd met de natuur, storm en kalm water, weer en wind, is een belangrijk gegeven voor hen. Zij weten ook als zij plots in een storm terechtkomen, dat zij niet alles meer in handen hebben; zij voelen zich vaak als “de schipper naast God.” Zij krijgen hun opvoeding, waarden en normen mee vanuit het huisgezin, het internaat ( de meeste internaten waren tot voor kort van zusters en broeders) en de grootouders vormen een heel belangrijke schakel in de weekends en tijdens het internaatsleven. Het is vaak na het schip hun tweede thuis. De meeste varenden zijn mensen die sterk op de natuur betrokken zijn. Zij kennen maar al te goed de gevaren van hun beroep. In de brede families is er vaak een drenkeling door een onverwachts stom voorval. (uitglijden, zich mistrappen, aanvaring enz…) Zij zijn meestal gelovigen die op bijzondere momenten ter kerke gaan: huwelijksmissen, dopen, begrafenissen worden druk bijgewoond. Zij zullen de deur van de kerk niet ieder zondag platlopen, maar zeker zijn zij met de feestdagen aanwezig.Die gelegenheidsmomenten worden ook extra ter harte genomen. Praktisch iedereen wordt nog gedoopt, doet zijn communie, wordt gevormd, 90% huwt voor de kerk, praktisch iedereen wordt kerkelijk begraven. In het beroep van binnenvaartondernemer moeten zij vaak enorme veelzijdige vaardigheden aan de dag leggen: hij en zij moeten goed kunnen varen, is er motorpech dan moeten zij zich kunnen behelpen, sleept er een deur of sluit een venster niet meer dan moeten zij het voorlopig kunnen oplossen, bovendien moeten zij een goede kennis bezitten om hun bedrijf economisch te laten renderen…Dit alles vraagt een enorme creativiteit. Maar sterft een van beiden tijdens hun actief varend beroep, dan is de overblijvende vaak verplicht van aan de wal te komen. Met de vergroting van de schepen komen er totaal andere problemen: een matroos of een tweede schipperspaar aan boord, meer mensen in loondienst (werknemers), vrouw blijft soms volledig aan de wal, de man gaat in continudienst. Het zenuwslopende, stresserende leven is ook binnengevallen bij de binnenvaart. De zondagsrust gaat er volledig uit met het opengooien van de sluizen in het weekend. In principe kunnen zij vanuit Antwerpen langs het Rijn-, Main-, Donau- kanaal tot aan de Zwarte Zee (Rusland) varen, moest de oorlog van Kosovo er niet geweest zijn (bruggen gebombardeerd, moeilijke of nog geen doorgang).